Teknoloji dünyasında metaverse, blockchain ve NFT odaklı yenilikleri ve gelişimleri ele aldığımız haftanın özeti, “NFT, Metaverse ve Diğeri Şeyler” ile karşınızdayız. İşte Habertürk’ten Necdet Çalışkan’ın hazırladığı diğeri evrende haftanın öne çıkanları…
1- GELECEK VADEDEN BİR SEKTÖR: GAMEFI
Geleneksel oyun endüstrisinin tahtını sarsan GameFi projeleri, yarattığı ivme ile sektörde ciddi bir değişime niçin oluyor. “Oyna kazan” modeli ile ve NFT şeklinde blok zinciri teknolojisinden yararlanarak oluşturulan “GameFi” projelerinde “çevrimiçi oyunlar”, “uygulama için satın almalar” ve “reklamlar” üstünden kazanç elde edilebiliyor. Kripto para platformu olan Bybit, GameFi terimini, ihtiva ettiği fırsatları ve dikkat çeken GameFi projelerini, “Gelecek vadeden bir sektör: GameFi” araştırması ile masaya yatırdı. İşte GameFi ile ilgili bilinmesi ihtiyaç duyulan mühim noktalar:
– GameFi – “Oyun” ve “Finans” (Game – Finance) adından da anlaşılacağı şeklinde iştirakçilerin oyun oynarken bununla birlikte finansal kazanç elde etmelerini amaçlıyor. Bu kavram bununla birlikte kripto sektöründe finansal getiri elde edilmesi için çeşitli sistemlerin oyunlaştırılmasını da ifade ediyor.
– GameFi projelerinde avatarlar, araziler, kostümler, silahlar, altınlar ve evcil hayvanlar ve NFT’ler, dijital varlık temsili olarak, oyunların içinde yer ediniyor. Böylelikle oyunu oynayan şahıs, kazancını NFT yada kripto para birimleriyle takas edip, kâr elde edebiliyor. Staking, likidite madenciliği şeklinde DeFi kavramları GameFi projelerinin mühim bir parçası ve iştirakçilerin eylemsiz gelir elde edebilmelerinin öteki alternatif yolları.
– GameFi video oyunu projeleri, oyuncuların oyun içinde sanal değerler satın almasına olanak veren bir takım blok zincirine ilişkin dağıtılmış defter teknolojisi üstünde çalışıyor. GameFi teriminin ilk örnekleri içinde; Bitcoin ile entegre edilmiş Minecraft sunucuları, Gambit.com, Bombermine şeklinde çevrimiçi oyunlar ve oyuncuların çevrimiçi ortamda aksiyonlarını gelire dönüştürebildiği servisler sayılabilir.
– En başarı göstermiş GameFi projelerinden biri olarak görülen Axie Infinity, 2021 senesinde token satışları ile 1 milyar doları aşan ilk proje oldu ve oyuna bir günde katılan şahıs sayısı 1 milyonu geçti. Kripto para tabanlı bir iş ve strateji oyunu olan CropBytes, internasyonal bir borsanın Launchpool’unda yeni kripto projeleri için yer almasının arkasından MOBOX platformu, oyun yapımcısı Ubisoft’un geliştirdiği projeler, Pokemon hikayesiden esin alan CryptoZoon da en fazlaca ses getiren GameFi projeleri içinde yer aldılar. Yıldız Atlas, Ember Sword, Guild of Guardians, The Sandbox, Dr. Who: Worlds Apart ise geliştirilme aşamasında olan yüksek kar elde etme potansiyeli olan oyunlardan bazıları olarak öne çıkıyor. Dünya çapındaki en başarı göstermiş GameFi projeleri içinde ise şunlar dikkat çekiyor: ApeCoin (APE), Immutable X (IMX) ve UFO Gaming (UFO).
– GameFi oyunlarının mevcut çevrimiçi oyunlara kıyasla daha üst düzey bir gelişim aşamasında olduğu görülüyor. Blok zinciri ve NFT oyunlarının, bu alanda bizi nelerin beklediğine dair mühim ipuçları vermesiyle beraber oyna-kazan mekanizması, kripto paraların daha fazlaca tercih edilmesini sağlayacak temel unsur hâline geldi. Bu doğrultuda GameFi ve NFT’lerin, DeFi teknolojisinin buluşma noktası hâline geleceği öngörülüyor.
2- WEB 3’TE KADINLAR ERKEKLERE GÖRE DAHA AKTİF
Global kripto para borsalarından KuCoin, merkeziyetsiz web sektöründeki ustalaşmış iştirakı araştıran “Journey Into Web3” raporunu yayımladı. Raporun sonucuna gore, Web 3.0’ın gelişiminde bayanlar daha etken bir rol üstüne alıyor. KuCoin’in yayımladığı rapor, bayanların Web 3 yatırımı yapma mevzusunda erkeklere kıyasla daha düşük eğilime haiz bulunduğunu ortaya çıkarıyor, sadece buna rağmen, bayanların sektörde daha etken bir pozisyonda oldukları sonucuna da varılıyor. Araştırmaya gore, hanım profesyonellerin yüzde 49’u Web3 ile ilgili sektörlerde yarı zamanlı yada özgür çalışan olarak, yüzde 33’ü ise tam zamanlı olarak çalışıyor.
Öte taraftan, ankete katılan hanım profesyonellerin yüzde 27’si Web 3’le ilgili proje yada işletmelerin kurum aşamasında yer aldıklarını belirtiyor. Sadece bu, erkeklerde yüzde 41 olan girişimcilik oranını geçmeye yetmiyor. Ek olarak, hanım profesyonellerin yüzde 33’ü, adam meslektaşlarıyla aynı sektörde mühendis yada geliştirici olarak çalışıyor.
Hanım Web 3 meraklılarının ise yalnızca yüzde 22’si aynı işleve ilgi duyduğunu ifade ediyor. Hanım profesyonellerin merkezi olmayan endüstrinin benimsenmesini hızlandırma potansiyeline dikkat çeken ankete katılan Web 3 profesyonellerinin yüzde 59’u 30 yaşlarının altında yer alırken yalnızca yüzde 24’ü sektörde tam zamanlı olarak çalışıyor. Geri kalanların büyük çoğunluğu ise yarı zamanlı, özgür yada girişimci olarak konumlanıyor.
Rapora gore, profesyonellerin çoğunluğu Web 3’ün kripto sistemine adaptasyonun ötesinde, merkeziyetsiz bir dünyanın önünü açacağına ve webin geleceğini belirlediğine inanıyor. Ek olarak, Web3 profesyonellerinin yüzde 60’ından fazlası NFT, kripto para ve metaverse şeklinde alanlarda çalıştıklarını belirtiyor. Web 3 meraklıları arasındaysa potansiyel bir kariyer tercihi için NFT dünyası daha popüler bir seçenek olarak öne çıkıyor.
3- HALİÇ ÜNİVERSİTESİ’NDEN METAVERSE BURSU
Tüm dünyayı tesiri altına alan Metaverse ve blockchain rüzgârı bilimsel nitelikli yaşamda da karşılık bulmaya başladı. Bu kapsamda Türkiye’de ilk kez Haliç Üniversitesi tarafınca “Metaverse” bursu hayata geçiriliyor. Meydana getirilen açıklamaya gore Blockchain, yazılım, oyun tasarımı, dijital sanatlar, mimarlık, AR, VR, NFT, kripto para alanlarında başarı elde eden ve içerik üreten adaylar Haliç Üniversitesi’nden yüzde 100’e varan oranlarda eğitim bursu kazanabilecekler.
Haliç Üniversitesi ve Atlas Space iş birliğiyle Metaverse araştırma ve geliştirme alanında ilerlemek isteyen gençler, iki kurumun sağlayacağı ortak yetişim ve sertifika programlarıyla da ustalaşmış destek alabilecekler. Emek harcama için toplam saptanca, ilgili bölümler için 100 talebe olarak hedeflenirken, bu alanda ortalama 15 milyon TL’lik yatırım yapılacak Haliç Universe ile Haliç Üniversitesi, geliştireceği dijital uygulamayla kendi Metaverse ekosistemini geliştiren ilk üniversite olarak, üniversite içi harcamalarda da token sistemine geçecek. Üniversite bununla beraber yakın gelecekte Haliç Universe Kripto Parası ile değişik bir yaklaşım gözeterek ödeme de kabul edecek.
Haliç Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Zafer Utlu mevzuya ilişkin olarak, “Üniversite olarak Metaverse’ü şimdiden geleceği tasarladığımız bir alan olarak görüyoruz. Bu doğrultuda; gençlerin informasyon ve becerileri olmasıyla birlikte ilgi alanlarını da ustalaşmış ve bilimsel nitelikli mecralara çekmek amacıyla 2022-2023 eğitim-öğretim yılı itibarıyla yetenekli adaylara Metaverse bursu vereceğimizi açıklamaktan mutluluk duyuyorum” dedi.
4- NFT’LERİN EN ÇOK KULLANILDIĞI 5 SEKTÖR
Blok zinciri teknolojisiyle güvence altına alınmış dijital varlıklar birçok sektörü etkilemeye devam ediyor. Bu doğrultuda NFT’lere yönelik modadan müziğe, oyunlardan, tedarik zincirine kadar birçok alanda uygulama çeşitliliğinin de arttığı görülüyor. Metaverse için toplumsal NFT pazar yeri Orderinbox’ın CEO’su Doğu Taşkıran, yaratıcı ekonomiye NFT’lerle katılanların en fazlaca ilgi gösterdiği 5 alanı ve oluşturduğu tesirleri şu şekilde sıraladı:
1- Müzik piyasası NFT’lerle kitlelere farklılık yaratıyor
Müzik endüstrisini mühim seviyede değişiklik yapma potansiyeline haiz olan NFT’ler üstünde çalışan birçok içerik üreticisi ve sanatçı bulunuyor. NFT’ler üstünden şarkıları ve albümleri tokenize etmek, ek gelir deposu yaratmak için sınırı olan dijital ürünler satmak, içerik oluşturuculara, sanatçılara, yapımcılara telif tutarı sağlamak ya da hayranlara hususi deneyimler yaşatmak şeklinde birçok avantaj yaratılıyor.
2- Moda artık NFT’ye yakışandır…
Artık giysiler, ayakkabılar ya da takılar, koleksiyon parçaları olarak kullanılabiliyor, sanal evrenlerde bir arkadaşla buluşurken, parti yaparken yada bir toplantıya katılırken birinin giyebileceği sanal giysiler olarak kullanılabiliyor. Öyleki ki global lüks moda markaları metaverse için ürünlerinin NFT sürümlerini yeni koleksiyonlar olarak sunmaya başladı.
3- Oyna ve kazan periyodu başladı
NFT tabanlı oyna-kazan oyunları geçen yıl büyük bir ilgi görmüş oldu. Öyleki ki 2021’in ilk çeyreğinde oyun NFT’lerinin üstünden 600 milyon doların işlem görmüş olduğu tahmin ediliyor. Avatarlar, görünümler ve silahlar şeklinde oyun içi öğeler, oyunculara oyunu değiştiren yada kozmetik faydalar sağlamak için blok zincirinde oluşturulabilirken, NFT pazar bölgeleri oyuncuların bu öğeleri satın almalarını, satmalarını yada takas etmelerini sağlıyor.
4- Sanal evrende arazi satın alımları gerçekleşiyor
Metaverse nerede ise her sektörü etkiliyor. Piyasa değerinin de gelecekte 1 trilyon dolara yetişmesi umut ediliyor iken, Metaverse sanal emlak piyasasının 2028 yılına kadar yüzde 31’den fazla gelişme gerçekleştirileceği öngörülüyor. Sanal araziler NFT’ler vasıtasıyla alınıp satılırken, o parselin mülkiyetini temsil eden NFT de alıcının cüzdanına aktarılıyor.
5- Tedarik zinciri iyileştiriliyor
NFT’ler, ürünlerin meta verilerini blok zincirinde depolayarak, verilerin ortadan kaldırılmasını ve yetkisiz veri manipülasyonunu önleyerek tedarik zinciri operasyonlarını iyileştirmek için kullanabiliyor. Malların çıkış noktasından varış noktasına kadar uçtan uca takip edeni de ek olarak sağlanabiliyor.
5- METAVERSE’E ÖZEL SANAL OYUN ALANI: “SPACE TYCOON”
Samsung, küresel metaverse platformu Roblox üstünde oluşturduğu yeni sanal oyun alanı Samsung Space Tycoon’u tanıttı. Samsung’un Metaverse’deki yeni sanal oyun alanı Space Tycoon, kullananların Samsung ürünlerini uzay karakterleriyle beraber kullanarak, yeni bir tecrübe yaşamalarını amaçlıyor. Space Tycoon, tasarım ve işlevsellik özelliklerini “tycoon” tipi kurumsal simülasyonlardan alarak, kullananların kendi oyunlarını geliştirebilecekleri ve oynayabilecekleri sanal bir oyun alanı olarak konumlanıyor.
Samsung Uzay İstasyonu’nda yer edinen Space Tycoon, çeşitli kaynakların bulunmuş olduğu Madencilik Bölgesi, oyun öğelerinin bulunmuş olduğu mağaza ve ürünlerin üretildiği bir laboratuvar olmak suretiyle üç hususi sanal oyun alanından oluşuyor. Kullanıcılar Space Tycoon üstünde, çıkardıkları kaynakları kullanarak Galaxy telefonlar, çeşitli TV ve ev aletleri olmak suretiyle çeşitli Samsung ürünlerini tasarlayarak, oyun öğeleri satın alabiliyor yada geliştirebiliyor.
Kullanıcılar, gerçek dünyadaki ürünlerle oyuna başladıktan sonrasında yaratıcılıklarını kullanarak, ürünleri oyunda kullanabilecekleri aletlere dönüştürebiliyor. Mesela, katlanabilir Galaxy Z Flip akıllı telefon, bir çantaya ya da bir scooter’a dönüşürken, kullanıcılar Jet Bot elektrikli süpürgeyi bir hoverboard’a, The Sero lifestyle ekranı tek kişilik bir helikoptere çevirebiliyor. Mevcut mağazada 20’nin üstünde Samsung ürünü bulunuyor ve satın alınan ürünlerin renkleri, oyunda atlanan seviyeye bağlı olarak değişebiliyor.
6- EĞİTİMİ METAVERSE’E TAŞIYAN DİJİTAL ÖĞRENME PLATFORMU
Görsel çözüm sağlayıcısı ViewSonic, öğrencilere kişiselleştirilmiş avatarlar vasıtasıyla güvenli bir dijital öğrenme platformu sunmuş olduğu metaverse’ünün beta sürümünü çıkardı. Ortaokul ve üstü eğitim grupları için tasarlanan UNIVERSE by ViewSonic adlı ürün, öğrencilerin fizyolojik alanda bir arada olamayacağı zamanlarda, ilinti duygusunu teşvik ederek iştirakı ve işbirliğini artırmaya odaklanıyor. Mekansallaştırılmış ses, ekran ve kamera paylaşımı şeklinde işlevlerle beraber bireysel ve grup tartışmasını destekleyen ürün ile ders ve konuların dijital ortamda interaktif olarak işlenmesi mümkün oluyor.
3D sanal bir ortam oluşturulan platformda, muhteviyatında bulunan sınıflar, amfiler ve iş birliği alanları ile öğrenciler kişiselleştirilmiş avartarlarıyla kendilerini ifade edebiliyor. Öğrenciler sezgisel kontrollerle, dijital kampüste gezinebiliyor, derslik dostlarıyla kişisel bağlantılar geliştirebiliyor. Ek olarak yazışma; hususi ve grup sohbetleri, emojiler ve gerçekçi mekansallaştırılmış ses vasıtasıyla sezgisel olarak yürütülebiliyor.
Dijital öğrenme platformu, masaüstü bilgisayarlarda, dizüstü bilgisayarlarda ve tabletlerde (iPad) herhangi bir ek aksesuar gerektirmeden kullanılabiliyor. Bağlantı başına yalnızca 500Kbps gerektiren platformun, Android ve MacOS sürümlerinin de yakın gelecekte çıkarılması planlanıyor.
Yoruma kapalı.