Normalden bin kat fazla böcek ilacına dahi dayanabilen “süper” sivrisinekler keşfedildi – Son Dakika Teknoloji Haberleri

Aedes aegypti (A. aegypti) türü sivrisinekler sarıhumma, dang humması ve Zika virüsünün başlıca taşıyıcıları konumunda. Bu hayvanlar tropikal ve subtropikal bölgelerde yaygın şekilde bulunuyor. Hayvanların sayısı böcek ilaçlarıyla denetim altında tutuluyor.

Bu ilaçların bir çok, sinir sistemlerini hedef alarak felce ve ölüme neden olan piretroid grubunda içeriyor. Sivrisineklerde piretroide karşı oluşan direncin ne kadar büyük bir problem olduğu tam anlamıyla bilinmiyor.

Ulusal Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü’nden Şinji Kasai ve ekibi buna bir açıklık getirmek için Gana, Tayvan, Vietnam ve Endonezya’daki A. aegypti sivrisineklerini inceledi.

YÜZDE 99’U ÖLDÜREN İLAÇ KULLANILDI

Sivrisineklere kuramsal olarak böceklerin yüzde 99’unu öldürmesi ihtiyaç duyulan permetrin adlı böcek ilacı sıkıldı.

Bazı ülkelerden alınan sivrisineklerde ölenlerin sayısı, diğerlerine gore daha çok oldu. Vietnam’dan gelen örneklerin en dirençli böcekler olduğu açıklandı. Bu sivrisineklerin yüzde 20’sinden azı ilaç yüzünden öldü.

Araştırma ekibi bunun arkasından Vietnam’dan gelen iki değişik sivrisinek popülasyonunun genomlarını çözümleme etti. L982W isminde olan mutasyonun, piretroid direnciyle ilişkili olduğu görüldü.

L982W’yle beraber daha ilkin piretroid direnciyle bağlantılı olduğu görülen üç mutasyon daha Singapur ve Kamboçya’dan toplanan sivrisineklerde arandı.

Hakemli bilimsel mecmua Science Advances’ta piyasaya sürülen bulgular A. Aegypti sivrisineklerinin daha ilkin bilinmeyen 10 alt türünün bu mutasyonlardan minimum birini taşıdığını gösterdi.

Araştırmacılar Vietnam ve Kamboçya’dan getirilen sivrisineklerin yüzde 78’inden fazlasının bu türlerden birine ilişkin bulunduğunu bildirdi. L982W mutasyonuna haiz sivrisineklerin dayanabilecekleri piretroid miktarının normalden 50 ila 100 kat fazla olduğu açıklandı.

“BÖCEK İLAÇLARININ SİVRİSİNEKLERE KARŞI ETKİLİ OLMAYABİLİR”

Emek harcama ek olarak birden fazla mutasyona haiz sivrisineklerin dayanabilecekleri piretroid miktarının 500-1000 kat fazla bulunduğunu ortaya koydu.

Araştırmacı Kasai, “Normalde kullandığımız böcek ilaçlarının sivrisineklere karşı etkili olmayabileceğinin bilinmesi mühim” dedi.

Kasai ek olarak Çin benzer biçimde Asya’daki öteki ülkelerde böcek ilaçlarında dayanıklı sivrisineklerin yaygın olup olmadığının belirlenmesi icap ettiğini savundu.

Araştırmayı yorumlayan Liverpool Tropikal Tıp Üniversitesi’nden bilim insanı David Weetman, bulguların piretroid direnci tehlikesini gösterdiğini söylemiş oldu.