Hanife Baş – Startup yatırımları uzmanlık gerektirmesi, likit yatırımlar olmaması benzer biçimde nedenlerle halen daha oldukça kurumsal yada nitelikli yatırımcılara hitap ediyor. Son dönemde kişisel gelir vergisi indiriminden yararlanmak için akredite yatırımcı sayılarında artış görüldüğü belirtiliyor.
Keiretsu Forum Türkiye Genel Müdürü Duygu Eren, pandemi sebebiyle dünyada teknoloji yatırımcılığının hem oldukça hızlandığını hem de oldukça fazla yatırım haberleri gelmeye başladığını söylemiş oldu. Eren, “Startup’lara yatırım yapanlar daha oldukça melek yatırımcılar. Son dönemde iş dünyasının önde gelen adları, hususi ana para yatırımcıları, risk sermayedarları, kurumsal yatırımcılar ve üst düzey beyaz yakalı çalışanlar da bu alana kaydı. Son yıllarda kişisel gelir vergisi indiriminden yararlanmak için de akredite yatırımcı sayılarında da artış görmekteyiz. BKY(Melek yatırımcı) lisansı alan akredite yatırımcılar yapmış oldukları yatırımın yüzde 75’ini vergilerden düşebiliyorlar bu da dünyadaki en yüksek oran. Birçok melek yatırımcı da bu vergi desteğinden yararlanmak istiyor” dedi.
7 yıl içinde çıkış
Eren, yatırım tutarlarıyla ilgili de, “Keiretsu Forum bünyesindeki yatırımcılar girişimlere, başvuran şirketlerin gereksinimlerine gore değişmekle birlikte 25 bin dolar ile 500 bin dolar içinde yatırım yapmaktadır. Girişimin en geç 7-10 yıl içinde şirketini satarak parasını döndürmesi beklenir. Startup yatırımcısı temettü geliri için değil, kıymet artış kazancı için yatırım yapar. Eğer girişim şirketini belirlenen süre içinde satamaz ise ‘hisse geri alım opsiyonu’ benzer biçimde mevzular gündeme gelebilir” bilgisini verdi.
Duygu Eren, startup’lara yatırım yapılırken dikkat edilmesi gerekenleri şu şekilde sıraladı:
“Yatırımcılar iş modellerini titizlikle incelemeli. Girişimci ve ekip, girişimin başarıya ulaşmış olmasında en mühim unsurlardan biri. Yatırımcı girişimde bulunan ekibi iyi tanımalı ve planlarını iyi çözümleme etmeli. Bir girişimin hangi pazara hitap etmiş olduğu yatırımcılar için oldukça mühim. Piyasadaki durumuna bakmalı. Girişimciler iş modellerini belirlerken bunun yanı sıra bir çıkış stratejisi de belirlemeli. Bir yatırımcı taahhüt edilen sermayenin ne süre ödeneceği, minimum ana para tutarının ne kadar olduğu benzer biçimde soruların cevaplarını iyi araştırmalı.”
Girişimci ne arıyor?
Insider Kurucusu ve CEO’su Hande Çilingir, girişimlerin ülke ekonomisi açısından oldukça kıymetli bulunduğunu vurgulayarak, “Başarı göstermiş girişimlerle topluma pek oldukça başarıya ulaşmış insanoğlunun kazandırılabileceğini gördüğümüz için hem Türkiye’de hem dünyada girişimcilik alanında giderek bilinçlendiğimizi düşünüyorum. Son zamanlarda Türkiye startup ekosistemine meydana getirilen yatırımlar ve çıkışlar bu anlamda yol kat ettiğimizin bir göstergesi. Türkiye’den çıkan bir girişim için global pazarı hedeflemek oldukça daha çok zorluğu bununla beraber getiriyor fakat eğer bu zorluklarla başa çıkabilecek bir ekibe sahipseniz tüm problemler çözülüyor” dedi.
Çilingir, bir girişimci olarak yatırımcı kabul ederken dikkat ettikleri noktaları şu şekilde sıralıyor: “Girişimlerin bir çok için lüzumlu fonları güvence altına almak yüksek bir önceliktir. Birçok kurucunun kaynak yaratma sürecinde yapmış olduğu yaygın bir hata, yatırım meydana getiren kişiden oldukça paraya odaklanmaktır. Yatırımcılar finansal destekten oldukça daha fazlasını sunar. Sektörel data birikimlerini paylaşabilir, danışmanlık mevzularında destek olabilir, ekipleri motive edebilir ve işin büyümesini kolaylaştırabilirler.
Vizyonunuzu anlayan, doğru kararları vereceğinize güvenen ve gerektiğinde yardım eli uzatan bir yatırımcı bulmak mühim. Doğru network’lerle yazışma elde eden yatırımcı öne çıkar. İyi tavsiyede bulunan ve öğreten yatırımcıya haiz olmak mühim.”
Uzun soluklu yatırım olarak bakın
Startup hukuku da gelişmeye devam ediyor. Çetinkaya Avukatlık Bürosu Hukuk Danışman Avukatı Zeynep İnceer Üçgül, yenilikçi girişimlere yatırım yapma fikrinin cazip hale geldiğini belirterek, şunları söylemiş oldu: “Bu alana yatırım talebi arttı. Kripto vari bir mesele yaşanır mı? Startup’lara meydana getirilen yatırımın temel amacı daha uzun soluklu ve daha somut bir iş modeline dayalı olarak ilerlediğinden bu konudaki problemler kripto para borsasında yaşanılan sorunlardan daha değişik şekillerde ortaya çıkar. Startup’lara meydana getirilen yatırım ise likit değildir. En önemlisi startup’ların yatırım aşamaları var. Şu demek oluyor ki bir startup’a yatırım yaptığınızda, paranızın minimum dört ile beş yıl hatta daha uzun süre bağlı kalacağını bilerek ve bu riski göze alarak bekleyebiliyorsunuz. Başarısız olabileceğini de unutmamak gerekir. Yatırımın risklerini göz ardı etmemek için doğru strateji ve eleştirel bir yaklaşımla yatırım kararları alınmalı. İstatistiklere gore startup şirketlerin yüzde 90’a yakını ilk 5 senelik süreç içinde başarısız oluyor. Yüzde 10’luk kesim başarıya ulaşmış oluyor. Bu yüzden yatırımların çeşitlendirilmesi mühim. Yatırımcılar birikimlerini tek bir startup’a yönlendirmek yerine oldukça sayıda startup’a dağıtarak ilerlemeli. Startup’a yatırım sürecinin başlangıç aşamasından itibaren hukuki süreçler de iyi takip edilmeli.”
BİTTİ
